Tijdens 24uur Nijmeegse Geschiedenis werd een Historische Smikkeltocht georganiseerd in het kader van de Maand van de Geschiedenis. Wij gingen aan de slag met zes historische hapjes uit kenmerkende perioden uit de Nijmeegse geschiedenis. Zin om ze zelf te maken? Dat kan met onderstaande recepten!
Romeinse tijd
Op het Kops Plateau is een pot met graten van makrelen gevonden. De pot met in zout ingemaakte makrelen is zo’n 2000 jaar geleden vanuit Zuid-Spanje naar Nederland gekomen. Bij aankomst bleek de vis bedorven en is de pot met inhoud en al weggegooid. De pot en graten zijn te zien in Museum Het Valkhof. Bekijk hier het recept voor een Romeins makreelhapje.
Karel de Grote
Karel de Grote vertoefde eens aan het hof van een onbekende bisschop in een onbekende plaats in Frankrijk en at er kaas bij het diner. Toen hij de korst eraf sneed werd hem gezegd dat het lekkerder was MET korst. Karel beaamde dat en bestelde prompt karrenvrachten vol van deze kaas, waardoor de voorraad opraakte. De bisschop kreeg meer land, om meer kaas te kunnen maken. Twee plaatsen in Frankrijk claimen dit verhaal: Brie en Roquefort! Wij stopten ze beide in dit middeleeuwse kaastaartje. Zou Karel zo’n kaastaartje gegeten hebben in de Valkhofburcht? Vervang de kazen in dit recept dus voor gelijke delen brie en roquefort.
Gebroeders van Limburg
De Nijmeegse schildersbroeders van Limburg maakten hun mooie werk eind 14e eeuw in Frankrijk. Het was daar in hun kringen gebruikelijk om een maaltijd af te sluiten met een bekertje kruidenwijn: hypocras. Uit die periode én regio is een Frans kookboekje bekend waarin een recept voor Hypocras staat. De rode wijn is gezoet met honing en lekker kruidig gemaakt met een flinke hoeveelheid specerijen. Proef van deze hypocras.
Vrede van Nijmegen
Vlak voor de Vrede van Nijmegen (1678) verscheen het oudste Noord-Nederlandse kookboekje: De verstandige kock in 1667. Het geeft mooi weer wat er in de hogere kringen gegeten werd in die tijd. Adel en gegoede burgerij at in heel Europa vergelijkbare gerechten met vergelijkbare smaken. De smaak van deze Nederlandse zoete geertjes zullen alle hoge heren aan de onderhandelingstafel hebben kunnen waarderen.
ZOETE GEERTJES
Benodigdheden
100 gram broodkruim van geroosterd/oud/gedroogd brood
1 theelepel ceylon kaneel
1 eetlepel rietsuiker
125 ml room
2 eieren
30 gram roomboter, gesmolten
2 theelepels rozenwater
Bereiding
Maal het brood fijn in de keukenmachine en meng er de kaneel en rietsuiker doorheen. Klop de room tot een lobbig mengsel. Klop de eieren op. Smelt de boter. Meng 100 gram broodkruim met het eimengsel en voeg het rozenwater en de gesmolten boter toe. Spatel dan voorzichtig de opgeklopte room erdoor. Vorm met 2 lepels mooie niet de grote quenelles van het beslag en bak ze in roomboter in een koekenpan om en om tot ze gaar en lichtbruin zijn. Zet het vuur niet te hoog. Bestrooi eventueel met kaneelsuiker.
19e eeuw
Het meest populaire kookboek in de achttiende en negentiende eeuw in Nederland was De volmaakte Geldersche keuken-meyd. Naast mooie hartige gerechten uit de burgerkeuken stonden er heel veel zoete gerechten, taarten, gebak en koekjes in. Soms werden koekjes vernoemd naar hun vorm, zoals deze wespennesten.
Tweede Wereldoorlog
Nog nooit zijn Nederlanders zo goed gevoed geweest als in de eerste twee jaren van de Tweede Wereldoorlog. Dat klinkt vreemd, maar was te danken aan een strikt voedselbeleid waarbij gestimuleerd werd om veel granen, peulvruchten, aard-appelen en volle zuivel te eten, weinig vlees. Er verschenen oorlogskookboekjes die tips en recepten gaven om op deze manier te eten. Uit een boekje uit 1940 komen deze maagvullende krachtrondjes.
