Geschiedenis van vegetarisch eten

Historisch Kookboek VEGA

Vandaag rolt het Historisch Kookboek VEGA van de pers. Naast verrassende vegetarische recepten geeft het kookboek informatie en leuke weetjes over culinaire geschiedenis, stap-voor-stap uitleg over het maken van historische gerechten en tips om hedendaagse vegetarische gerechten voortaan een smakelijke historische twist te geven. Hoe zit dat eigenlijk met de geschiedenis van vegetarisch eten?

Kersentaart Historisch Kookboek VEGA

Historische vegetarische recepten

Voor dit kookboek selecteerde ik vegetarische recepten uit kookboeken uit de Romeinse tijd, middeleeuwen, Gouden Eeuw en achttiende eeuw. Historische kookboeken circuleerden in het verleden in kringen van welgestelde lieden. Ze bevatten gerechten die bij de elite op tafel stonden. Deze groep in de maatschappij had vaak de beschikking over riante moestuinen met een grote variatie aan groente, grote boomgaarden met fruit en een veelzijdige kruidentuin. De adel en rijke kooplui lieten ingrediënten aanrukken uit de hele (voor hen bekende) wereld, waardoor ze hun gerechten op smaak konden brengen met bijvoorbeeld prijzige specerijen, suiker en chique citrus. De elite at het liefst, en royaal, vlees en vis. Wanneer er zonder vlees en vis gekookt werd, moest een gerecht wel wat bijzonders zijn. Daarom zijn de historische vegetarische recepten zo verrassend. Er moest hoe dan ook geïmponeerd worden aan tafel.

De buitenpartij, David Vinckboons, ca. 1610, Rijksmuseum

Geschiedenis van vegetarisch eten

Hoe anders was het aan tafel bij de gewone man thuis. Vlees en vis waren in het grootste deel van de geschiedenis geen alledaagse kost. De geschiedenis van vegetarisch eten is vooral op deze groep van toepassing. Helaas ontbreekt het grotendeels aan recepten van de kost van de gewone man. Wel weten we dat het menu eenvoudig was en voornamelijk bestond uit granen (brood en pap), peulvruchten en groenten (veel stoofpotjes en dikke soepen). Dit werd aangevuld met fruit, noten en zuivel. Vlees of vis stonden aanzienlijk minder vaak op tafel. Voor mijn kookboek heb ik deze zeer eenvoudige kost achterwege gelaten en heb me laten inspireren door het vegetarisch eten van de elite.

Zomer, Pieter Brueghel, ca 1600, privécollectie
Zomer, Pieter Brueghel, ca 1600, privécollectie

Geschiedenis van het vegetarisme

Tegenwoordig hebben we de beschikking over bijna ieder ingrediënt dat we wensen. Dat is een grote rijkdom waar we meestal niet bij stil staan en die we bovendien vrij recent verkregen hebben. In het overgrote deel van de geschiedenis at je uit het seizoen, uit eigen regio en dus naar wat de beurs toeliet, zoals hierboven geschetst.

Er werd wel degelijk bewust nagedacht over het wel of niet eten van dieren en dierlijke producten, maar dat was door de hele geschiedenis heen slechts een zeer beperkt groepje mensen, uit de hoogste kringen. Morele overwegingen, die ons nu meestal drijven om vegetarisch te eten, waren dus beperkt. In de Griekse en Romeinse oudheid werd al nagedacht over vegetarisme, dat “Phytagoras dieet” werd genoemd, naar de filosoof Phythagoras die vegetarisch at omdat hij dacht dat de ziel onsterfelijk was en bovendien inwisselbaar tussen mens en dier. Het doden van een dier kon dus betekenen dat je de ziel van een mens doodde. Men onthield zich ook van vlees om ascetische en gezondheidsredenen, maar religie heeft veruit de grootste invloed op het eten van dieren gehad. Voor arm én rijk. Je leest meer over de geschiedenis van het vegetarisme in mijn boek.

Vega historisch

Het uitgangspunt van de gekozen recepten in mijn boek is dat ze super smakelijk zijn voor de tafel van nu en bovendien een feestje om te maken. Ze zijn vega, maar dan historisch. Ik laat je zien hoe inspirerend historische recepten zijn en hoop je met de mooie gerechten in het boek te inspireren met wat de historische keuken ook tegenwoordig nog te bieden heeft. Historische kookboeken zijn een grote inspiratiebron. Het is niet voor niets dat topchefs over de hele wereld zich verdiepen in historische kookboeken om inspiratie op te doen voor hun geweldige moderne gerechten. Bestel mijn boek hier en laat je inspireren!

Romeinse snijbietpakketjes Historisch Kookboek VEGA

Historische vegetarische gerechten

Bij mijn kookboek heb ik een mini-kookcursus gemaakt op eet!verleden Academie, het online platform voor culinaire geschiedenis. In de cursus vind je alle originele historische vegetarische recepten, precies zoals ze in de oude kookboeken vermeld staan. Daarnaast laat ik zien uit welke prachtige kookboeken deze recepten komen en kun je deze online bekijken. De cursus bevat ook een aantal kookvideo’s waarin ik tips geef voor de bereiding van enkele ingrediënten en recepten uit het kookboek. De cursus is voor iedereen gratis toegankelijk. Bekijk hem hier.

Ik hoop dat je gaat genieten van mijn Historisch Kookboek VEGA!

Middeleeuwse kikkererwtensoep, Historisch Kookboek VEGA