Wie houdt er niet van een heerlijk vers gebakken oliebol op Oudjaarsdag? De oliebollen die wij anno nu eten, kennen we uit de late middeleeuwen, maar al in de oudheid werd er deeg gefrituurd. Het oudste recept voor ‘oliebollen’ geeft Marcus Porcius Cato (234-149 voor Chr.) ons in zijn De Agricultura (Over de landbouw). Het werk dateert uit de tweede eeuw voor Chr. en is mogelijk van Griekse oorsprong. De oliebollen worden globi, oftewel bollen genoemd.
Historische oliebollen
Ieder jaar probeer ik wel een historisch recept voor oliebollen of oliekoeken uit. In dit blog met recept voor oliekoeken uit de zeventiende eeuw lees je wat meer over de geschiedenis van de oliebol. Deze oliebollen met kaas uit de Renaissance maken we bijna ieder jaar op Oudjaarsdag. En ook de Romeinse oliebolletjes komen met regelmaat voorbij op 31 december.
Romeinse oliebollen
Net als in de oliebollen uit de zestiende eeuw werden de globi met kaas gemaakt en hebben ze een hartig-zoete smaak. Terwijl wij onze bollen rijkelijk met suiker bestrooien, drenkten de Romeinen hun bollen in honing. Suiker kenden de Grieken en Romeinen nog niet, maar het waren net zulke zoetekauwen als wij tegenwoordig. Voor wie zich dat kon veroorloven. In mijn Romeins Kookboek en de Romeinse kookcursus lees je meer over de Romeinse keuken.
De globi worden extra feestelijk, door ze met maanzaad te bestrooien, zoals Cato beschrijft. Dat extra smaakje mogen ze van mij wel hebben en maakt ze bovendien extra knapperig. Cato schrijft:
Globi (bollen) worden als volgt gemaakt. Meng kaas met griesmeel als hierboven; maak zoveel bollen als u wilt. Doe vet in een hete koperen pan. Frituur ze met een of twee tegelijk en keer ze dikwijls om met twee pollepels. Haal ze eruit als ze gebakken zijn. Overgiet ze met honing, strooi er maanzaad op en dien ze op.
Benodigdheden voor 30 kleine oliebolletjes
150 gram griesmeel
200 ml warm water
200 gram ricotta
olie om in te frituren
kommetje honing
maanzaad
Bereiding
Verwarm de olie tot 180 graden.
Doe het griesmeel in een kom en giet het warme water erop. Laat even staan en roer het dan door tot het een kruimelig deeg wordt. Roer de ricotta los en vermeng het met het griesmeel tot het een glad deeg is.
Vorm er met twee theelepels bolletjes van en laat direct in de olie glijden. Bak de bolletjes in circa 3 minuten gaar en goudbruin. Laat ze uitlekken op keukenpapier.
Leg de globi op een schaal en drup er flink honing over. Strooi er als laatste royaal het maanzaad over. Warm en knapperig zijn ze het lekkerst.
