“Een nieuwe toekomst”, “met volle kracht vooruit”, “einde van een tijdperk”, “een nieuwe start”: ik twijfelde over de titel van dit blog. Ze zijn allemaal toepasbaar op de situatie waar ik in zit. Vorige week vond ik eindelijk iemand die de ruimte van mijn historisch kookatelier over wilde nemen en ik voel me werkelijk bevrijd. Het was wederom een tumultueus jaar, met diepe dalen, fijne lichtpuntjes en een klapper van een uitsmijter: mijn vertrek uit mijn huidige historisch kookatelier. In dit persoonlijk blog lees je over afgelopen jaar en over de toekomst van eet!verleden die ik met veel vertrouwen en frisse moed tegemoet zie.
Het jaar van de spagaat
Natuurlijk voelt het dubbel, dit afscheid van mijn mooie ruimte in de Commanderie van Sint Jan in Nijmegen. Ik startte dit avontuur van het geven van historische kookworkshops negen jaar geleden met de overtuiging dat dit een geweldige manier is om mensen kennis te laten maken met culinaire geschiedenis. Dat is het zeker gebleken. Wat heb ik veel mensen mogen ontvangen en een leerzame, gezellige en smakelijke avond mogen bieden. Ik ben er best trots op dat dat zo goed uitpakte en ik duizenden mensen kennis heb kunnen laten maken met de historie van onze rijke eetcultuur. Dat is tenslotte mijn missie met eet!verleden.
Naast het geven van kookworkshops schreef ik natuurlijk ook al kookboeken en blogs, gaf ik lezingen, deed ik af en toe een opdracht voor een culturele instelling en was ik in 2019 net gestart met een historische kookreis. Maar mijn basis in publieksbereik en inkomsten was het geven van kookworkshops. eet!verleden was in 7 jaar tijd een goed lopend bedrijf geworden in een kleine nichemarkt. Ik hield volledig mijn eigen broek op, had een collega voor een paar dagen per week en bekostigde al mijn onderzoek en projecten zelf. Ook daar was ik best trots op: dat ik kon ondernemen met geschiedenis.
Nooit had ik ooit maar een seconde gedacht dat er zoiets als een pandemie over ons heen gestort zou worden. Op 15 maart 2020 moesten de deuren van het kookatelier dicht en kon ik geen kookworkshops meer geven. Alle lezingen werden geannuleerd, reizen kon niet meer en de boekverkoop viel nagenoeg stil, omdat ik veel aan musea en kastelen lever die natuurlijk ook dicht moesten. Sindsdien sputterden de bestaande activiteiten wat voort, maar met kookworkshops kon ik eigenlijk nauwelijks iets meer. Anderhalve meter afstand in een knus kookatelier was gewoonweg niet rendabel. Na anderhalf jaar, afgelopen najaar, nam ik het besluit om te stoppen met het geven van kookworkshops. Het kookatelier was een blok aan mijn been geworden door de hoge kosten en ik kon die kosten in die ruimte niet terugverdienen. Uiteraard had ik niet stil gezeten.
Twee jaar lang heb ik van alles geprobeerd om inkomsten te verwerven en werkte ik ideeën uit tot mooie nieuwe producten en manieren om culinaire geschiedenis toch onder de aandacht te kunnen brengen. Ik ontwikkelde eet!verleden Academie, een online platform voor culinaire geschiedenis met online kookcursussen en lezingen. Daarnaast deed ik veel onderzoek en schreef een paar boeken. Ik zette de eet!verleden-vriendschap op: mooie pakketten met cursussen, boeken en producten voor mensen die graag nauw(er) betrokken willen zijn bij eet!verleden. Er kwam ook een nieuwe webwinkel, een Engelse website, de Stichting Academie Culinaire Geschiedenis en ik ging meer samenwerken met musea en kastelen.
Afgelopen zomer leek de wereld zich weer te openen. Overal om me heen hoorde ik mensen zeggen dat het einde van de crisis nu toch écht wel in zicht was. Ik had heftige twijfels, maar wat was ik blij en dankbaar dat de kookreizen in de Provence door konden gaan in oktober. Mijn financiële redding van het jaar 2021. Ik vertrok eind september, precies op het moment dat in Nederland alle maatregelen los gelaten werden. Eenmaal terug vlogen de besmettingen alweer door het dak en zag ik de bui alweer hangen. Ik moest een besluit nemen. Kies ik als basis voor mijn bedrijf kookworkshops met daaraan gekoppeld de kosten van een kookatelier, met alle risico’s van dien. Of pak ik door met de nieuwe activiteiten die opgezet zijn en ga ik daarmee mijn missie voortzetten. Ik koos voor het laatste.
Het voelde als een spagaat: je hebt een kookatelier voor het geven van kookworkshops, maar kookworkshops waren nu juist twee jaar lang geen optie om de kosten van het kookatelier mee te verdienen. Je zet nieuwe activiteiten op en daarmee bekostig je een kookatelier waar geen kookworkshops worden gegeven. Je werkt voor de huur van een nutteloze ruimte in plaats van weer eens wat inkomsten op je privérekening.
Ja, de keuze om het kookatelier te sluiten deed zeer, maar ik nam hem met volle overtuiging. Met de nieuw ontwikkelde activiteiten kan ik in de toekomst meer mensen bereiken met culinaire geschiedenis. Met het wegvallen van de kosten van het kookatelier kan ik straks ook weer investeren in nieuwe projecten en producten. Het duurde helaas nog zes maanden voordat ik iemand vond voor mijn ruimte, waarvoor ik volledig aan mijn contract moest voldoen van de huurbaas, maar vorige week was het eindelijk zover. Per 1 april vertrek ik definitief en neemt Kookstudio Spijs mijn ruimte over.
Als ik dit blog vorige week had moeten schrijven, had je een gefrustreerde Manon getroffen. Nu tref je me gigantisch opgelucht, van een last bevrijd, een heerlijke zucht slakend, vrolijk fluitend, met zeer veel frisse moed en enorm veel zin in de toekomst.
De toekomst van eet!verleden
Met eet!verleden concentreer ik me in de nabije toekomst op de historische kookreizen, eet!verleden Academie, het schrijven van boeken, blogs en artikelen en projecten in samenwerking met anderen. Ik blijf lezingen geven en advieswerk doen, mijn kleine webwinkel blijft, de fysieke historische kookcursus zal eens per jaar plaatsvinden op een bijzondere locatie in Nederland en natuurlijk blijft de eet!verleden-vriendschap bestaan.
De historische kookreizen in Toscane en Provence worden uitgebreid met een nieuwe reis in Italië en culinaire weekenden in Parijs en Venetië in 2023. Op eet!verleden Academie wordt de Historische Bakcursus uitgebreid, komt dit najaar een cursus over de keuken van de Gouden Eeuw, een cursus over Sinterklaaslekkernijen en kookcolleges over het eten van bloembollen, de Romeinse vissaus garum en de bereiding van onrijpe walnoot.
In het voorjaar verschijnt een digitaal kookboek met historische recepten voor restjes. In het najaar geef ik Nonnenscheetjes & Hoerendrekjes. De geschiedenis van de snack uit. Beide boeken maak ik samen met fotograaf Jeroen Savelkouls. Dit najaar staat ook Smaakpalet van de Lage Landen van Janny van der Heijden gepland, waar ik op dit moment aan werk. Ik blijf wekelijks een blog maken op mijn website en af en toe op de Engelse website. En ik blijf schrijven voor magazines, kranten en blogs.
Met het Elisabeth Weeshuismuseum in Culemborg werk ik door aan de Kookgilden en er is een mooie samenwerking met Kasteel Twickel gestart dat de komende twee jaar zal lopen (later meer!). Zelf heb ik ook 1001 ideeën, wensen en plannen voor projecten als historische foodtours, een lezingenreeks in diverse musea en kastelen en pop-up events verspreid door het hele land. De eet!verleden-vrienden profiteren van kortingen op deze mooie nieuwe activiteiten en blijven korting op én gratis online kookcursussen en boeken ontvangen. Als dat geen reden is om ook vriend te worden!
En ik sluit zeker niet uit dat het historisch kookatelier in de toekomst ook weer een fysieke plek krijgt. Maar voorlopig is het historisch kookatelier overal: online, als pop-up, als ontmoeting en ik hoop regelmatig in jouw gedachten.
Duizendmaal dank
Door het kunnen sluiten van het kookatelier kom ik op een punt dat ik durf te zeggen dat ik de coronacrisis te boven ben én blijf. Hoeveel lockdowns er ook zullen komen, mijn inmiddels divers pakket aan activiteiten en producten is nu dusdanig dat ik makkelijk mee zal kunnen bewegen. Geen virus zal meer in de weg staan dat ik jouw met culinaire geschiedenis kan voeden en je kunt laten genieten van al die mooie verhalen en heerlijke gerechten uit onze bijzondere eetcultuur.
Ik had niet op dit punt kunnen komen zonder jouw steun. Vanuit mijn hart dank ik dan ook de eet!verleden-vrienden, die met hun bijdragen mijn onderzoek en ontwikkeling van nieuwe producten mogelijk maken, maar mij vooral laten zien dat culinaire geschiedenis en mijn werk in dit veld er voor hen toe doet. Ook dank ik de vele mensen die me een mailtje, appje, chatbericht, donatie of reactie sturen met steunbetuiging, een vraag, een tip en 1001 andere dingen meer, waardoor ik weet dat mijn werk gezien wordt. Mijn dank is groot voor mijn vrijwilligers, vrienden en samenwerkingspartners die de hele crisis aan mijn zijde stonden en voor mijn man, die niet van mijn zijde week. Waar zou ik in hemeltjesnaam geweest zijn zonder hem. En tenslotte bedank ik mijn moeder, die me vorige week zei dat ze na twee jaar eindelijk weer de oude Manon zag. En dat voelde precies zo. Dat moment deed me beseffen dat MIJN coronacrisis voorbij is en dat ik de wereld weer aan kan.
De crisis heeft me veel ellende gebracht, maar uiteindelijk ook moois. Ik zag kansen voor eet!verleden die ik anders misschien niet of pas later gezien zou hebben. Het bracht me op persoonlijk vlak dichter bij mensen en het deed me nóg meer beseffen wat belangrijk is in een mensenleven. Liefde en aandacht voor de medemens, elkaar wat gunnen en helpen, vrijheid met soms een prijs voor het groter goed, samen deze wereld mooier maken en behouden voor de toekomst.
Daar zou Poetin een voorbeeld aan kunnen nemen.
