In Museum Het Valkhof in Nijmegen staat een pot uit de Romeinse Oudheid met graten van makrelen. De pot werd gevonden op het Kops Plateau, waar eens een groot legerkamp lag. De pot én inhoud zijn afkomstig uit Zuid-Spanje, zo getuigd de makreelsoort, die alleen in de Middellandse Zee zwom. Toch fascinerend dat 2000 jaar geleden al potten met ingemaakte vis over zo’n afstand vervoerd werden.
Makreelhapje
Helaas was de inhoud bedorven bij aankomst in Nijmegen. De pot met complete inhoud is weggegooid en circa 2000 jaar later opgegraven. Pech voor de militairen die smachtten naar een hapje beschaving (stel ik me zo voor), mooi voor ons, want wat een informatie geeft zo’n vondst! Ik vroeg me af of je van de inhoud wat Romeins lekkers zou kunnen maken, dus ik dook het kookboek van Apicius in en creëerde dit hapje dat vele malen hoge ogen gooide tijdens kookworkshops, bij proeverijen en op het Geschiedenisfestival van Historisch Nieuwsblad. Het verscheen ook in NRC Handelsblad.
Makreeltapenade – Recept
Benodigdheden
1 gerookte makreel
2 eetlepels amandelen
4 takjes munt
2 theelepels komijnpoeder
1 theelepel zwarte peper
2 eetlepels honing
1 eetlepel garum (vissaus)
Bereiding
Rooster de amandelen 5 minuten in de oven op 200 graden of in een koekenpan en laat afkoelen. Hak ze grof. Haal kop, staart en het vel van de makreel en haal het vlees voorzichtig los van de graat. Doe de stukjes makreel in een schaal en haal ze los met een vork tot de vis in kleine plukjes is verdeeld. Haal de blaadjes van de takjes munt en hak mooi fijn. Doe de munt, amandel, komijnpoeder, zwarte peper, honing en garum bij de vis en schep voorzichtig om. Probeer de vis nog een beetje in plukjes te laten (en niet tot een straffe puree te roeren). Dien de tapenade op in mooie broodcupjes of op toast.
