In Nijmegen is de Vierdaagse volop aan de gang. Lopers die wat extra energie kunnen gebruiken zouden deze middeleeuwse energiekoekjes eens moeten proberen. Snel klaar en de auteur geeft aan dat ze ‘goed zijn voor reizigers’.
Arabische keuken in de middeleeuwen
In de Arabische wereld zijn in de middeleeuwen een aantal prachtige kookboeken geschreven. Ik kook er graag uit en doe dat ook veel thuis voor onze dagelijkse pot. Met mijn achtergrond, naast geschiedenis studeerde ik ook Midden-Oostenstudies, had ik al een voorliefde voor de Arabische keuken. Deze liefde is alleen maar groter geworden na ontdekking van deze bijzondere kookboeken. In tegenstelling tot Europese kookboeken uit de middeleeuwen, lijken de gerechten in de Arabische kookmanuscripten nog sterk op de Arabische keuken van tegenwoordig. Bovendien zijn de beschrijvingen vaak vrij expliciet en geven ons daarmee een goed beeld van hoe een gerecht bereid moest worden en hoe dat ongeveer gesmaakt moet hebben.
Kitab al Tabikh
In de dertiende eeuw ontstaat in Irak een kookboekje met recepten voor de elite al-Kitab al Tabikh. Het boekje uit 1226 wordt toegeschreven aan Muhammad bin Hassan al-Baghdadi. Het kookboek herbergt voornamelijk hartige gerechten, zoals heel veel kruidige stoofpotten. Maar er is ook een hoofdstukje met zoete gerechten. Daar vinden we een recept voor Hais: kleine balletjes van dadel, amandel en sesamolie. Subtiel zoet, tikje knapperig, heerlijke geur en vol van smaak. Ideaal voor een stevige wandeling. Al-Baghdadi geeft ons het recept:
Neem goed gedroogd brood of biscuit en stamp het goed. Het moet een pond zijn en ¾ pond verse of gedroogde dadels waar de pitten uit verwijderd zijn en drie ons gestampte amandelen en pistache. Meng alles goed en krachtig met de hand. Raffineer 2 ons sesamolie (door er specerijen in te bakken) en giet het er op. Blijf kneden tot het gemengd is. Maak er ballen van en bepoeder ze met fijngestampte suiker. Als je wilt, vervang je de sesamolie door geklaarde boter. Dit is goed voor reizigers.
Recept voor dadelkoekjes
Benodigdheden
75 gram amandelen en/of pistache
90 gram dadels
60 gram broodkruim*
3 eetlepels sesamolie
1 theelepel gember
1 theelepel ceylon kaneel
½ theelepel koriander
Poedersuiker
*Broodkruim maak ik zelf van oud brood. Ik laat het drogen en maal het in de keukenmachine. Zo heb ik altijd smakelijk, grofkorrelig broodkruim in huis. Je kunt in plaats van broodkruim ook koekjes nemen. Ik maak ze ook wel eens met historische speculaas. Deze zit bomvol specerijen en dat geeft de balletjes nóg meer smaak.
Bereiding
Rooster de amandelen (en eventueel pistache) in een oven op 200 graden tot ze goudbruin zijn. Snijd de dadels in kleine stukjes. Doe de dadels, broodkruim, noten, kaneel, gember en koriander in een vijzel of keukenmachine en maal tot het fijn kruim is.
Voeg de sesamolie toe en meng tot je een plakkerig mengsel krijgt. Neem dan telkens een hoopje van het mengsel in je hand en ‘knijp’ er balletjes van. Rol de dadelballetjes tenslotte door de poedersuiker.
